مدیریت بحران سیلاب‌های شهری
تاریخ انتشار: ۱۳ مرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۸۴۲۱۸۰
در ادامه این یادداشت، آمده است: سیلاب‌های پنج‌ساله اخیر نشان داد که حریم بستر رودخانه‌ها در هیچ شرایطی و به هیچ قیمتی نباید به فروش برسد و محل ساخت بنا شود، چراکه این کار به توسعه حریم‌های سیلابی، به‌ویژه در مناطق مسکونی شهری و روستایی ایران می‌انجامد. سیلاب روز دوشنبه، پنجم فروردین‌ماه ۱۳۹۸ در محل دروازه‌قرآن شیراز، یکی از سیلاب‌های مرگ‌بار سال‌های اخیر بود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
زیرحوضه‌های دروازه‌قرآن و سعدی در شمال و شمال شرق شهر شیراز از زیرحوضه‌های رودخانه خشک است. همچنین نهراعظم از ارتفاعات قلات و رودخانه تنگ‌سرخ از ارتفاعات کوه دراک در شمال غرب شهر شیراز سرچشمه گرفته و در منطقه پل معالی‌آباد به هم پیوسته و رودخانه خشک را شکل می‌دهند و در ادامه رواناب‌های سطحی زیرحوضه سعدی، دروازه‌قرآن و کفترک به آن پیوسته و به مهارلو می‌ریزد. در سیلاب ۹۸.۱.۵، ۲۲ نفر از هم‌وطنان جان باختند و بیش از صد نفر مجروح شدند و خسارات مالی قابل‌ملاحظه‌ای بر جای گذاشت. رخداد سیلاب در بخش‌هایی از شهر شیراز، به‌ویژه در محله سعدی، خسارات بسیار گسترده‌ای درپی داشته و مشکلات فراوانی برای مردم این منطقه ایجاد کرد. گسترش بی‌رویه شهر شیراز به‌خصوص در محور شمال غرب و ازبین‌رفتن پهنه‌های طبیعی جذب رواناب‌ها و نزولات جوی و کاهش پوشش گیاهی منطقه سبب شده است که در بارندگی‌های با میزان بالا (بیشتر از ۷۰ میلی‌متر در ۲۴ ساعت) و متناوب، آب نتواند در خاک نفوذ کند و درنهایت به‌دلیل نبود زهکش و سیستم دفع مناسب در مسیر جاری شود.
اتفاق مهم دیگری که در بستر رودخانه خشک شیراز افتاده، احداث خیابان و کنارگذر در مسیل رودخانه است. مشخص است که مسئولان دوره‌های مختلف شهرداری شیراز تشخیص‌شان آن بوده که چون مسیل رودخانه خشک، در اکثر اوقات سال بی‌آب و بدون استفاده است، چه بهتر که به عنوان معبری برای تسهیل ترافیک شهری شیراز از آن استفاده کنند. ولی این نوع میان‌برزدن ازطریق عوارض طبیعی مانند مسیل رودخانه خشک، همواره بخشی از شهر شیراز را در معرض خطر سیلاب ناگهانی و سیلاب واریزه‌ای قرار می‌دهد. راه معقول آن است که چنین جاده‌های میان‌شهری از شیراز و سایر شهرهای ما (مانند تهران، تبریز و اهواز) که در محل مسیل‌ها و آبراهه‌های شهری ساخته شده‌اند، به‌تدریج برچیده و حذف شوند و راه اصلاح ترافیک شهری از روش‌های دیگری سنجیده شود.
در شمال تهران، ناحیه لواسانات، بین روستاهای امین‌آباد و رودک، هتل پنج‌ستاره و اکنون دو برج ۱۳ و پنج طبقه‌ای -با عنوان هتل آرینا- در حریم بستر رودخانه جاجرود احداث شده است. البته ابتدا مجوز هفت طبقه برای ساختمان بلندتر از آن گرفته بودند. براساس مقررات وزارت نیرو، حریم قطعی رودخانه‌ای که در تأمین آب شرب شهرها نقش دارد، ۱۵۰ متر است. این در حالی است که مالکان این هتل مدعی هستند که علاوه‌بر گرفتن مجوز با حضور نماینده سازمان آب و فرمانداری شمیرانات و امضای صورت‌جلسه از سوی این نمایندگان، هتل را در حریم ۲۵ متری رودخانه (آن چیزی که روی نقشه به‌عنوان رودخانه جاجرود نقشه‌برداری شده بود) ساخته‌اند. نگارنده در ۱۰ سال گذشته به‌صورت مرتب و قبل و بعد از هر مرحله بارندگی و سیلابی‌شدن رودخانه جاجرود از رودخانه و ساختگاه این هتل بازدید داشته است.
هتل درست در مجاورت دیواره حایل مشرف بر رودخانه جاجرود احداث شده و این موضوع خود موجب سیل‌خیزشدن رودخانه جاجرود، آلودگی زیست‌محیطی و از همه مهم‌تر تجاوز به حریم رودخانه‌ای است که از مهم‌ترین شریان‌های آب‌رسانی شهر تهران است. براساس آیین‌نامه‌های وزارت نیرو، حداقل از پنج دهه قبل قرار بوده است تا حریم ۱۵۰ متری آن مجوز احداث هیج بنایی داده نشود. این ساختمان از اواخر سال ۹۰ با مجوز دو بلوک پنج و هفت طبقه آغاز به ساخت کرده و مجوز احداث اولیه آن هفت‌هزار متر بوده که مراحل سفت‌کاری ۱۶هزار متر بنای آن به پایان رسیده است. در سال ۹۰ مجوز هتل آرینا به صورت هتل‌رستوران در دو بلوک هفت و سه‌طبقه صادر شد، اما بعد از اخذ پروانه مربوطه، بلوک هفت‌طبقه را به ۱۳ طبقه و بلوک سه‌طبقه را به پنج‌طبقه تبدیل کردند. این هتل در حریم سیلابی رودخانه جاجرود از نظر سلامت آب شرب تهران و نیز تهدید منابع زیست شهر موجب آسیب‌های جدی بعدی نیز خواهد بود. وقتی حریم رودخانه با ساخت بنایی با این مشخصات مورد تجاوز قرار گرفته، زمینه سیل‌های بعدی در این رودخانه فراهم شده است. اکنون با بازنگری در تجاوز به حریم‌های طبیعی در منطقه لواسانات، زمان مناسبی است که مسئولان قضائی و اجرائی رفع کامل (و نه کم‌کردن طبقات) را در مورد چنین معارضی از بستر و حریم رودخانه جاجرود و سایر رودخانه‌ها در حریم شهری در دستور کار قرار دهند.
منبع: روزنامه شرق برچسب‌ها سازمان حفاظت محیط زیست رودخانه جاجرود یگان حفاظت سازمان جنگل ها مراتع و آبخیزداری سیلمنبع: ایرنا
کلیدواژه: سازمان حفاظت محیط زیست رودخانه جاجرود سیل سازمان حفاظت محیط زیست رودخانه جاجرود سیل رودخانه جاجرود رودخانه خشک شهر شیراز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۸۴۲۱۸۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
لزوم ساماندهی ۴۰۰ کیلومتر از رودخانه‌های اصفهان/ فریدون‌شهر رکورددار بارش‌ها
مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان گفت: دستگاه‌های مربوطه باید اعتبارات لازم را به استان برای اجرای طرح‌های ساماندهی رودخانه‌ها، تقویت سیل‌بندها و اجرای طرح‌های کاهش خطرات سیل در رودخانه‌ها تخصیص دهد، حدود ۳ هزار کیلومتر رودخانه داریم که ۴۰۰ کیلومتر آن باید در اولویت ساماندهی قرار گیرد.
منصور شیشه‌فروش در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا درباره میزان بارش‌ها در استان اصفهان اظهار کرد: از ابتدای فروردین تاکنون چند موج‌های بارشی خوب داشتیم که این موج‌های ناپایدار باعث ایجاد رواناب و آب‌گرفتگی شد، اما از طرفی دیگر تغذیه سفرهای آب زیرزمینی نیز صورت گرفت، روز گذشته نیز بر اساس پیش‌بینی‌ها بارش‌هایی را در استان داشتیم.
وی افزود: تا ساعت ۱۸:۳۰ روز گذشته در خوانسار حدود ۱۸ میلی‌متر، فریدون‌شهر ۲۳ میلی‌متر، داران ۱۲.۸ میلی‌متر، اصفهان پنج میلی‌متر، اسلام‌آباد موگویی ۱۴ میلی‌متر و بویین‌میاندشت ۱۱ میلی‌متر بارش ثبت شده است، همچنین بارش‌ها بیشتر در غرب استان بود.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان بابیان اینکه توصیه می‌شود عشایر در مناطقی اسکان پیدا کنند که سیل‌گیر نباشد، تصریح کرد: با اینکه تاریخ ورود عشایر به استان در بازه زمانی بیستم تا بیست‌وپنجم اردیبهشت است، اما شاهد بودیم که تعدادی از خانوارهای عشایر در مناطقی از سمیرم و فریدون‌شهر زودتر از تاریخ تقویم کوچ حضور پیدا کردند و حدود ۵۰ خانوار یا حدود ۱۵ درصد عشایر در منطقه پشت کوه و مرکزی فریدون‌شهر حضور دارند و با بارش‌های شدید مواجه شدند که در مناطقی از جمله گوکان، مکه دین، چشمه لنگان، دره کیوارستان و گوراب و در بخش مرکزی عشایر نیاز به کمک داشتند که عوامل بخشداری و امور عشایر و هلال‌احمر به مناطق مذکور اعزام شدند و اقلام امدادی نیز بین آنها توزیع شد و در مکان‌های امن استقرار پیدا کردند؛ لازم است بدانیم مناطق عشایری در دامنه کوهپایه‌ها قرار دارد و در زمان وقوع سیل و بارش‌های شدید دچار خسارت‌هایی می‌شوند.
شیشه‌فروش اضافه کرد: پیش‌بینی می‌شود که امروز نیز بارش‌های رگباری و همرفتی را داشته باشیم که شدت آنها در بعدازظهرها بیشتر خواهد شد، همچنین امروز در شمال، شرق و غرب استان تا آخر هفته وزش باد و تندبادهایی را داریم که سرعت آن حدود ۷۰ تا ۸۰ کیلومتر بر ساعت است.
وی با بیان اینکه مدیریت بحران تأکیدهای لازم برای پیشگیری از سیل را به تمام دستگاه‌های مربوطه داشته است، گفت: لازم است بدانیم جلسه مدیریت بحران با حضور فرمانداران شهرستان‌های از جمله کاشان، آران و بیدگل، کوهپایه، اردستان، نائین، اصفهان، لنجان و مبارکه که در آن سیل رخ داده بود و با حضور دستگاه‌های اجرایی از جمله آب منطقه‌ای، شهرداری‌ها، منابع طبیعی، شهرک‌های صنعتی، جمعیت هلال احمر، پلیس راه و راهور و سایر مسئولان ذی‌ربط تشکیل و علل وقوع سیل در مناطق مختلف استان بررسی و مناطق آسیب‌پذیر شناسایی شد، در ادامه نیز برنامه‌ریزی مشخصی برای رفع این نقاط آسیب‌پذیر صورت گرفت تا بتوانیم از وقوع سیل پیشگیری کنیم.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان ادامه داد: مقرر شد با استفاده از ظرفیت ماشین‌آلات صنایع و معادن و پیمانکاران اقدامات لازم توسط دستگاه‌های امدادی در اسرع وقت برای ایمن‌سازی و تقویت سیل‌بندها، تخلیه رسوب از دهانه پل‌ها و مسیل‌ها صورت گیرد و آب منطقه‌ای نیز موظف شد رودخانه‌های خطرپذیر را ساماندهی کند، با شناسایی تصرفاتی مسکونی و کشاورزی در محدوده رودخانه‌ها به مالکان اخطار داده شد تا هرچه سریع‌تر رفع تصرف کنند.
شیشه‌فروش با تاکید بر اینکه آب منطقه‌ای گشت نظارتی را در مسیر رودخانه‌ها دارد و بازگشایی نخاله‌هایی که سیل در رودخانه‌ها داشته را نیز باید انجام دهد، خاطرنشان کرد: راهداری موظف شده است در ادامه مسیر اتوبان خلیج فارس ایمن‌سازی کانال زهکش و هدایت آب‌های سطحی را انجام دهد، شرکت عمران شهر جدید بهارستان نیز مکلف شده است تا ایمنی زیرگذر راه‌آهن قلعه‌شور که آب‌گرفتگی داشت را انجام دهد و شهرداری بهارستان نیز اجرای طرح‌های ایمنی و کنترل سیل در این شهر و محور را بر عهده دارد.
ضرورت اجرا و تکمیل طرح جمع‌آوری و هدایت آب‌های سطحی شهروی افزود: شهرداری اصفهان مطالعات طرح جمع‌آوری و هدایت آب‌های سطحی شهر را تکمیل کرده است و مقرر شد بازه‌هایی که در شهر در بارندگی‌های اخیر آب‌گرفتگی داشتیم را شناسایی کند و با همکاری مدیریت مناطق و بر اساس خروجی مطالعات طرح جمع‌آوری و هدایت آب‌های سطحی شهر نسبت به احداث کانال‌ها در مناطقی که خطرآفرین بود و آب جمع شده بود، اقدام کند، همچنین مقرر شد در زیرگذرهایی از جمله زیرگذر گورت که آب جمع و باعث شد خودروها در آب گرفتار شوند، اجرای طرح‌های کنترلی انجام و چاه‌های جذبی در این مناطق نصب شود، سیل‌بند شهرک شهید کشوری دچار آسیب و حجمی از رواناب‌ها وارد خیابان آبشار شد، لذا به شرکت مربوطه ابلاغ کردیم که در اسرع وقت طرح جمع‌آوری و هدایت آب‌های سطحی را باید اجرا کند تا از بروز حوادث پیشگیری شود.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان گفت: تمام شهرداری‌ها باید طرح جمع‌آوری و هدایت آب‌های سطحی شهر با هدف پیشگیری از سیل و تغذیه سفرهای آب زیرزمینی را تکمیل و اجرا کنند و اداره منابع طبیعی نیز موظف به لایروبی و ایمن‌سازی طرح‌های آبخیزداری که آب‌گیری شده‌اند، شد، همچنین اجرای طرح‌های آبخیزداری در مناطق سیل‌خیز نیز مطرح است، علاوه بر این آب منطقه‌ای نیز باید کمیته مدیریت سیل را در شهرستان‌ها با هدف درس‌آموزی از سیل‌ها فعال کند تا اقدامات ویژه‌ای در راستای پیشگیری از سیل انجام شود.
شیشه‌فروش تصریح کرد: هر سال شاهد وقوع سیل در کشور هستیم و مهم است که طرح‌های پیشگیری انجام شود، بنابراین درخواست می‌کنیم مدیریت بحران کشور، وزارت نیرو و سازمان برنامه و بودجه اعتبارات لازم را به استان اصفهان برای اجرای طرح‌های ساماندهی رودخانه‌ها، تقویت سیل‌بندها و اجرای طرح‌های کاهش خطرات سیل در رودخانه‌ها تخصیص دهد، حدود ۳ هزار کیلومتر رودخانه داریم که مطالعات آن صورت گرفته و نیاز است که حدود ۴۰۰ کیلومتر آن برای ساماندهی در اولویت قرار گیرد.
وی با بیان اینکه مهم است کشور باید در فاز پیشگیری پیش‌قدم شود تا با تخصیص اعتبارات اقدامات لازم برای پیشگیری از سیل در استانها انجام شود، ادامه داد: سازمان منابع طبیعی کشور نیز باید به استان اصفهان برای طرح‌های مطالعاتی اعتبارات لازم را تخصیص دهد تا بتوانیم با اجرای طرح‌های آبخیزداری، آبخوان‌داری و پخش سیلاب از وقوع سیل جلوگیری کنیم، زیرا اصفهان با توجه به شرایط خشک‌سالی، فرونشست زمین و وجود کانون‌های گردوغبار نیاز دارد که طرح‌های آبخیزداری را اجرایی کند تا علاوه‌بر تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی از وقوع سیل، فرونشست و تشکیل کانون‌های گردوغبار پیشگیری شود، بنابراین باید اعتبارات لازم تأمین تا این طرح‌های مهم اجرایی شود، همچنین مهم است که اعتبارات لازم برای تأمین تجهیزات و مقاوم‌سازی پل‌هایی که توان سیلاب را ندارد، در دستور کار قرار گیرد.
اقدامات ایمنی لازم برای نشست زمین در خیابان گلستان انجام میشودمدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان خاطرنشان کرد: در خیابان گلستان ابتدای خیابان گل نرگس نشست رخ داده است و تیم‌های شهرداری و ایمنی در محل حادثه حضور پیدا کردند که خطوط لوله آب در منطقه مشکلی نداشته است و تیمی از اداره گاز به این منطقه اعزام شد تا اقدامات ایمنی لازم را انجام دهد و بازسازی این محدود نیز انجام می‌شود.
تیراندازی، مراسم عروسی در ونایی بروجرد را به عزا تبدیل کرد